یکی از برنامههای بهبود بهرهوری، ارتقای کیفیت محصولات است و کیفیت بالاتر، شرط لازم و کافی برای ارتقای بهرهوری محسوب میشود. همان گونه که فعالیتهای اقتصادی پیوسته در حال توسعه است، انتظارات و نیازمندیهای مشتریان نیز در حال دگرگونی است. افراد همواره خواهان کیفیت بهتر هستند. از سوی دیگر صنایع دستی به عنوان بخشی مهم و تأثیرگذار در ساختار اجتماعی، فرهنگی، هنری و اقتصادی، نقش مهم و ارزندهای در توسعه اقتصادی و فعالیتهای فقرزدایی کشورها (به ویژه جهان سوم) ایفا میکند. مهر اصالت سازمان یونسکو در خصوص صنایع دستی- که در صورت احراز شرایطی چون اصالت، هویت ملی، ابداع و نوآوری، رعایت جنبههای کاربردی و مسائل زیست محیطی و قوانین کار و حقوق مالکیت معنوی و نیز داشتن بازار مناسب به منظور تداوم تولید و حضور در بازارهای مقصد و در نهایت ارتقای کیفیت و بسط و توسعه صنایع دستی، اعطا گردیده و در راستای صیانت از کیان فرهنگی و هنری ملتها امری مهم و ممدوح و شایسته توجه و تاکید دست اندرکاران است.
این برنامه به اهدافی چون تداوم و تقویت دانش سنتی و مهارتهای هنری که در نهایت به حفاظت و صیانت از تنوع فرهنگی ملتها (مناطق مختلف) منتج میشود. کیفیت مفهومیگنگ و نامأنوس دارد و نمیتوان برای آن تعریف و استاندارد مشخصی تعیین و تبیین نمود و برخی نیز تطابق محصول نهایی با استانداردهای کیفی را مترادف با تعریف کیفیت تلقی میکنند و گروهی نیز معتقدند کیفیت به معنی تطابق خواسته مشتری با محصول نهایی است. در جهان رقابتی امروز، کیفیت، پیش نیاز ضروری در تلاشها و نبردهای تجاری است و غفلت از آن باعث افت محصول، کاهش حضور در بازار، تقلیل بهرهوری و سودآوری و در نتیجه عقب نشینی در مقابل رقبا میشود.
کیفیت جزو فرهنگ تولید است و بر عنصر «رقابت آمیزی» دلالت دارد. پس باید تمهیدات لازم برای ایجاد، بسط و توسعه آن تهیه شود و اقدامات مقتضی برای توجه به موضوع کیفیت و اشاعه فرهنگ کیفیتگرایی و نیز تغییر نگرش تولیدکنندگان به ویژه در عرصههای دارای فرهنگ بومی و سنتی صورت پذیرد، تا از این رهگذر هنرمندان و صنعتگران و دست اندرکاران صنایع دستی بتوانند با اخذ مهر اصالت برای مصنوعات تولیدی خود، زمینه حضور و تداوم فعالیت در بازارهای جهانی را فراهم و تقویت نمایند.
مهر اصالت، گواهینامهای است که یونسکو و دفترهای فرهنگی – هنری منطقهای مشترکاً برای حفظ، احیا و تداوم فعالیت حِرَف و ارزشهای بومی و سنتی، به صنایع دستی اصیلی اعطا میکند که هنرمندان و صنعتگران با مهارتهای حرفهای، الگوها و مفاهیم سنتی را ابداع و نوآوری نمایند. در حال حاضر ۳۰ کشور آسیایی در برنامه مهر اصالت عضویت دارند (حاجیپور شوشتری، ۱۳۸۶، ص۱۵۵- ۱۵۷).
۲-۲-۲-۱-۲-۲٫ اهداف مهر اصالت
الف) تأمین بازار و فرصتهای تجاری جهت حصول اطمینان از تداوم حضور و فعالیت صنایع دستی
مهر اصالت با توجه به اهمیت صنایع دستی در اقتصاد محلی و نقش مهم آن در فعالیتهای فقرزدایی، ایجاد بازارهای جدید به منظور دستیابی به شبکه پیشرفته ارتباط تولیدکننده و خریداران، و نفوذ در بازارهای مقصد را از طریق مشارکت در نمایشگاههای تجاری تعقیب میکند.
ب) ایجاد استانداردهای لازم برای اقلام صنایع دستی کیفی و برتر
یونسکو قصد دارد از طریق اعطای مهر اصالت، به مکانیسم کنترلی دقیق برای استانداردهای مربوط به کیفیت عالی اقلام صنایع دستی دست یابد تا از این رهگذر، اطمینان حاصل شود که خریدار با خرید صنایع دستی دارای مهر اصالت به اقلام فرهنگی و اصیلی که در تولید آن ها مسائل زیست محیطی و قوانین کار و کارگر رعایت شده باشد، دست یافته است.
ج) ترغیب به ابداع و نوآوری
در جایی که مهر اصالت یونسکو، تداوم و توسعه مهارتهای حرفهای و سنتی را تعقیب و از ابداع و نوآوری حمایت میکند، بستر لازم برای بقا و حفاظت از صنایع دستی دارای بازار مطمئن در زندگی مدرن امروزی فراهم میگردد.
د) ارائه آموزش و خدمات حمایتی
مهر اصالت یونسکو در نظر دارد به وسیله برگزاری کارگاههای آموزشی و ظرفیت سازی، مساعدت لازم را از طریق ارتقای سطح طراحی و بازاریابی و توسعه بازارها و صیانت از حقوق مالکیت فکری به تولیدکنندگان صنایع دستی ارائه نماید.
مزایای مهر اصالت یونسکو برای تولیدکنندهای که موفق به اخذ مهر میشود عبارت است از:
الف) گواهی ارتقا (ترفیع نامه)
هر کالا که موفق به اخذ مهر اصالت شود، گواهینامه ای دال بر ارتقای کیفیت و ممتاز بودن آن دریافت میکند که میتواند به عنوان مدرکی مبنی بر تأیید کیفیت اصالت محصول تلقی شود.
ب) مشارکت در نمایشگاههای فرهنگی و بازرگانی
صنعتگرانی که موفق به اخذ مهر اصالت شوند، میتوانند اقلام تأیید شده را به منظور معرفی در نمایشگاههای بازرگانی عرضه نمایند. همچنین از مشورتهای لازم درباره نحوه مشارکت در نمایشگاههای تجاری نیز برخوردار خواهند شد.
ج) بازاریابی و توسعه بازار
تولیدکنندگان اقلام تأیید شده میتوانند از مزایای مربوط به بازاریابی و ارتباطات به عمل آمده یونسکو و شرکای فرهنگی – هنری منطقهای آن استفاده نمایند؛ به عنوان مثال چاپ و انتشار بروشور، کاتالوگ و برچسب محصول به زبانهای مربوط از سوی یونسکو، به معرفی مطلوب آن ها و استفاده از فعالیتهای بازاریابی منجر خواهد شد.