فیلمسازانی که زن را برای پرفروش ساختن فیلمهای خود نماد عشقهای سینمایی، معرفی میکنند، بزرگترین دشمن وی محسوب میشوند چنین دشمنانی، زنانی را میسازند و بستری را برای آنان فراهم میکنند تا در نهایت از ایشان ابزاری فراهم کنند که میتواند فرهنگهای بومی را به مسلخ فنا بکشانند.
بزرگترین مصیبت، آن است که زن با بهرهدهی، اولین فردی است که به روی حق خود پا میگذارد. حقی که هنوز با طراحیهای صاحبان شرکتهای تجاری عظیم و استعمارگران آن را نشناخته است.
پس دانستیم علت مخاصمهی فرهنگ و آیین غیربومی با فرهنگ و آیین بومی چیست؟ و همچنین پی بردیم فرهنگ و آیین غیربومی در اثر جهانگردی چگونه فرهنگهای بومی را مورد تهاجم قرار میدهد و به تبع آن سبب وقوع چه جرایمی میشود؟
به نظر میرسد آنچه از نگاه جهانگردی و فرایند تغییر هنجارها و ارزشها رخ میدهد، جرایمی همچون زنا، لواط، مساحقه، استعمال مشروبات الکلی، روابط نامشروع، دایر کردن مراکز فساد و فحشا، تولید و توزیع فیلمهای مستهجن، قمار، استعمال مواد مخدر و افیونی و جز آن میباشد. که در گذشته نیز گفته شد. برخی اوقات جهانگردی بر اثر دعوت فرهنگ و آیین غیربومی با بهره گرفتن از رسانههای سمعی و بصری صورت میگیرد. پس با قاعدهای که در گذشته ارائه دادیم ، در مییابیم که جهانگردی در زایش چه جرایمی میتواند علت به شمار رود یا عامل تأثیرگذار باشد. چون هدف فرهنگ و آیین غیربومی تغییر ارزشها به ضد ارزش است که از رهگذر جهانگردی این تغییر انجام میپذیرد البته همانگونه که ذکر شد فرهنگ و آیین غیربومی در قالب جهانگردی قصد دارد ارزشهایی از فرهنگ و آیین بومی را از میان بردارد که برای آیین و فرهنگ غیربومی تهدید بشمار میرود حال همین تهدیدی که از آن نام بردیم همان اخلاق و دینی است که در تمامی ابعاد در دنیا سرآمد است.
فصل دوم:
جرایم وابسته به جهانگردی
مقدمه:
آنچه تا بدین جا بدان پرداخته شد، از نگاه جرمشناسی و جامعهشناسی بود یعنی نگاهی که به بن مایهها و آثار سفر و جهانگردی در این عرصه تحقیق پرداخت تا کشف شود که تا چه حد سفر و پدیده گردشگری بر وقوع جرم تأثیر میگذارد؟ در قسمتهای بعدی قصد بر آن است که بررسی شود چه جرایمی در قالب جهانگردی و صنعت توریسم قابل ارتکاب و یا تصور است. از جمله جرایمی که میتوان در این عرصه به میان آید جاسوسی، ترور، اخلال در نظام اقتصادی، اخلال در امنیت ملی، قاچاق مواد مخدر، قاچاق انسان، هواپیماربایی، سوءقصد به جان مقامات سیاسی و … است. اینکه این جرایم چه مشابهتهایی دارند، بحث مهم و نکته ی قابل توجهی است که بدان میپردازیم. آنگاه که به جرایم فوق الذکر، مینگریم به یک نکته بر میخوریم و آن ، این است که پدیدهی گردشگری به عنوان عامل یاری رساننده در تشکیل و تکوین این جرم اثرگذار است یا به نحوی که اگر مقولهای به نام سفر در این دسته جرایم وجود نداشته باشد جرم محقق نمیشود مثل جرم قاچاق انسان یا هواپیماربایی. آنچه در این بخش ارائه میشود جرایمی است که در قالب جهانگردی و پدیدهای اجتماعی چون سفر محقق میشود. در بخشهای پیشین با این نگاه به جهانگردی و سفر نگریسته شد که این موضوع میتواند در شکل مثبت یا منفی سبب تغییر هنجارها و ارزشها در ذهن انسان ایرانی شود و به همان تناسب منفی یا مثبت در کاهش یا افزایش آمار جرم موثر واقع شود. حال به آن میپردازیم که سفر، گردشگری و جهانگردی که در افق دید تحقیقمان میباشند تا چه میزان با جرم ارتباط پیدا میکند؟ وتا چه میزان در وقوع جرم اثر میگذارد؟ قاعدتاٌ میتواند تأثیرگذار باشد؟ بدون شک جرایم برشمرده در فوق با سفر و گردشگری و جهانگردی آمیخته شده است و این آمیختگی در جرایمی همچون هواپیماربایی، قاچاق انسان به شدت قابل مشاهده است چراکه اگر سفر و اصولاٌ جابهجا شدن را از این دسته جرایم منها کنیم به نظر میرسد این جرایم قابل تصور نباشد یعنی بایستی فردی در قالب یک گردشگر یا توریست لباسی برتن کند و دست به هواپیماربایی بزند یا وقتی جرمی سازمان یافته همچون قاچاق انسان و یا قاچاق موادمخدر و روانگردان را در ذهن ترسیم نماییم، در مییابیم فرد مجرم ابتدا دست به سفر میزند و سپس به تبع آن ، موادمخدر و قرص های روانگردان جابهجا میشود یا قاچاق انسان که در آن گروه های انسانی به مقاصد سودجویانه برای کار یا بهرهکشیهای جنسی از دیار خود به سرزمینهای مورد نظر برای کار و یا اصولاٌ مقاصد از پیش تعیین شده انتقال داده میشوند و این انتقال انسان که بدون مجوز و غیرقانونی صورت میگیرد میسر نیست مگر با سفر کردن. یا جاسوسی که برای ایفای نقش خود، میتواند لباس توریسم بر تن کند و وارد کشوری شود و به جمعآوری اطلاعات مورد نظر بپردازد. اگرچه این جرم به گونهای است که میتواند بدون سفرکردن هم محقق شود یعنی فردی که در یک کشور در تبعید است بدون انجام مسافرت به چنین جرمی دست بزند و با جمعآوری اطلاعات و انتقال آنها به فرد یا گروه یا نظام سیاسی مورد نظر برنامه خود را پیش برد. این جاسوسان برای موفقیت در گردآوری اطلاعـات و دستیـابی به منابع عظیـم اطلاعاتی از سفر و جهانگردی بهره میبرند که نمونه هایی برای آن میتوان یافت. تاریخ سیاسی بشریت ، ترورهایی را به یاد دارد که در آن فرد یا افرادی وارد مرزهای جغرافیایی کشور دیگری میشدند و در راستای اخلال در نظام سیاسی آن کشور به ترور مقامات سیاسی و یا نظامی آن
کش
ور میپرداختند تا بتواند مقاصد از پیش تعیین شده را جلو برند. امروزه پدیدهی شرکتهای هرمی که متأسفانه بر اقتصاد کشور ما ، سایه افکنده، به گونهای است که میتوان آن را جرمی بین المللی دانست به گونهای که سرشاخههای اصلی شرکتهای هرمی در کشورهای بیگانه قابل دریافت هستند پس بیگمان برای پیشبرد مقاصد سودجویانه و ارتباط بیشتر بین شاخهها با سرشاخهها جهت ارزآوری و سودبری بی وقفه از سفر و جهانگردی بهره برده میشود. پس با اشارهای کوتاه به جرایم مورد نظر در این بخش بر آن بودیم که جایگاه سفر را در تکوین این دسته جرایم پیدا کنیم.
مبحث اول: قاچاق
گفتار اول::قاچاق انسان
رسم تحقیق بر این است که تعریف قاچاق انسان را بدانیم به گونهای که تعریفی روشن در برابرمان باشد تا بتوانیم در این میان به بحث اصلی خود بپردازیم.
تا قبل از تصویب کنوانسیون پالرمو پروتکل قاچاق انسان توافق جهانی در مورد تعریف قاچاق وجود نداشت. بر این پایه گزارشگر ویژهی سازمان ملل، در مورد خشونت علیه زنان در پنجاه و ششمین نشست کمیسیون حقوق بشر میگوید: در حال حاضر توافق جهانی در مورد تعریف قاچاق وجود ندارد واژهی قاچاق به وسیله ی عوامل مختلف برای توصیف اعمالی به کار میرود که از مساعدت در مهاجرت داوطلبانه گرفتــه تا بهرهکشی جنسی، انتـقال افراد با توسل به زور، تهدید، اغفال، خشونت و … به قصد انتفاع در نوسان هستند. در ۱۸ ژانویه ۱۹۹۸ پارلمان اروپا، قاچاق را به نحوی تعریف میکند که برگشت آن به قطعنامههایی است که قاچاق را به زنان محدود میکنند. مطابق این تعریف، قاچاق انسان عبارت است از: عمل غیرقانونی شخصی که تبعهی کشوری را به وسیله ی فریب یا اشکال دیگر، اجبار یا سوء استفاده از موقعیت آسیب پذیری وی و به قصد بهرهکشی از او به طور مستقیم یا غیرمستقیم تشویق به ورود یا اقامت در کشور دیگر میکند.
از بین تعاریفی که قبلاٌ ارائه شده بود، تعریفی که مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۱۹۹۴، ارائه داد تا پیش از تعریف پروتکل قاچاق انسان، مصوب سال ۲۰۰۰ به صورت گستردهتری مورد پذیرش قرار داشت. طبق این تعریف، قاچاق انسان جابه جا کردن غیرقانونی و مخفیانهای اشخاص ، در سراسر مرزهای ملی عمدتاٌ از کشورهای در حال توسعه و کشورهای دارای اقتصاد در حال گذار با هدف نهایی واداشتن افراد به وضعیتهای بهرهکشانه و ستمگرانه از لحاظ جنسی و اقتصادی و نیز دیگر فعالیتهای مرتبط با قاچاق همچون کار خانگی اجباری، ازدواج سفارشی، استخدام مخفیانه و فرزند خواندگی، سفارشی به منظور سود به کارگیرندگان، قاچاقچیان و سندیکای جنایتکار است.
جامعه بین المللی، نهایتاٌ در ماده ۳ پروتکل قاچاق انسان، پس از گفتگوهای طولانی این جرم را استخدام، حمل و نقل، انتقال، پناه دادن یا دریافت اشخاص با تهدید یا اعمال زور یا دیگر شکلهای تحمیل، آدمربایی، دسیسه، فریب، سوء استفاده از قدرت یا موقعیت آسیبپذیری ازرهگذر داد و ستد پول یا منافع برای به دست آوردن رضایت فردی که بر شخص دیگری کنترل دارد به منظور بهرهکشی تعریف کرد.
قاچاق، یعنی انتقال پنهانی یک چیز از یک نقطه به نقطه دیگر همانگونه که میتواند به شکلهای مختلف و تمهیدات پنهانسازی متنوع صورت گیرد میتواند گونههای مختلف داشته باشد. به عبارت دیگر بر اساس نوع چیزی که به صورت پنهانی از مکانی به مکان دیگر منتقل میشود میتوان از قاچاق اسلحه، قاچاق مواد هستهای، قاچاق اعضای بدن، قاچاق آثار فرهنگی، قاچاق حیوانات کمیاب و … سخن به میان آورد.
قاچاق انسان در سالهای اخیر به واسطه سود سرشار و خطر نسبتاٌ کم آن به سرعت افزایش یافته است بسیاری از کشورها هنوز مقررات ویژهای برای مقابله با قاچاق انسان ندارند.
صنایع میلیارد دلاری، درصدد این است که بچهها را به صورت کالاهایی به شکل انبوه وارد بازار کند. در حقیقت فحشای کودکان، بخشی از صنعت توریسم جنسی در برخی مناطق جهان است. تورهای دربست که هدفشان معطوف به فحشا است مردان را از اروپا، آمریکا و ژاپن به این نواحی میکشاند. جنبشهای زنان آسیایی، اعتراضات عمومی خود را علیه این تورها سازمان دادهاند ولی اینگونه تورها همچنان ادامه دارد.
گفته شد، نگارنده به جهت صورت گرفتن مقوله مهاجرت، قاچاق انسان را مد نظر قرار داده است. امّا از سوی دیگر، برخی تلاش کردهاند با دو مفهوم قاچاق اشخاص و قاچاق مهاجران، این دو مفهوم را از یکدیگر تفکیک کنند. به هر حال قاچاق مهاجران غیرقانونی هم پدیدهای است که امروزه، ابعاد نگران کنندهای یافته است و حتی اشاره شد که تخمینها نشان دهنده گرفتاری ۲۰۰ میلیون نفر در آن است. نکتهی جالب و البته تأسفآور در قاچاق مهاجران غیرقانونی آن است که معمولاٌ این افراد برای رسیدن به مقصدی که در آنجا به بدترین نحو تحت استثمار در خواهند آمد مبالغ قابل توجهی هم میپردازند.
یکی از دیگر نویسندگان تحت عنوان مقایسه قاچاق انسان و قاچاق مهاجران به تفصیل بیشتری در این خصوص پرداخته است.