سیستمها و روشها
منابع شامل:۱- نیروی انسانی ۲-مواد اولیه ۳- منابع مالی
مدیریت
ساختار سازمانی
فنّاوری
۲-۷-۲- محیط خارجی
محیط خارجی سیستم اطلاعاتی را عوامل زیر تشکیل میدهند:
مشتریان و مصرفکنندگان
رقبا
سازندگان و تولیدکنندگان
تأمینکنندگان کالا و خدمات
قانونگذار
۲-۸-حسابداری بهعنوان سیستم اطلاعاتی
حسابداری را میتوان بهعنوان زبان مؤسسات تجاری دانست که از آن بهعنوان ابزار برقراری رابطه با خارج از مؤسسات استفاده میکنند. قلمرو سنتی حسابداری عبارت بود از فرایند ثبت، طبقهبندی، تلخیص، انعکاس عملیات تجاری (فخاریان،۱۳۷۴)؛ اما همزمان با توسعه دانش و پیشرفت فنّاوری، حسابداری نیز دچار تغییراتی شگرف شد و اکنون ازجمله ابزارهای مهم کنترل، برنامهریزی و تصمیمگیری محسوب میشود. به همین علت تغییرات عمدهای نیز در نگرش به حسابداری ایجادشده که از مهمترین آن ها دیدگاه «حسابداری بهعنوان یک سیستم اطلاعاتی» است. این تعریف از حسابداری برای اولین بار در سال ۱۹۶۶ توسط انجمن حسابداری آمریکا، در بیانیهای رسمی تحت عنوان «بیانیه تئوری اساسی حسابداری» ارائه گردید و در آن حسابداری بهعنوان یک سیستم اطلاعاتی چنین تعریفشده است (اصلاح،۱۳۸۴).
«اصولاً حسابداری یک سیستم اطلاعاتی است و اگر دقیقتر بگوییم حسابداری عبارت است از کاربرد تئوری عمومی اطلاعات در عملیات اقتصادی ونیز تشکیلدهنده بخش عظیمی از اطلاعات است که بهصورت کمی بیان گردیده است. وظیفه اصلی سیستم اطلاعاتی حسابداری فراهم نمودن اطلاعاتی است که استفاده کنندگان از آن در تصمیمگیریهای خود استفاده میکنند.»
۲-۹- سیستمهای اطلاعاتی حسابداری (AIS)
در سال ۱۹۵۰ اولین سیستمهای اطلاعاتی حسابداری ماشینی جهت پردازش دادهها و اطلاعات به کار گرفته شدند. سیستمهای اطلاعاتی حسابداری با جمع آوری و گردآوری اطلاعات مالی، کمک بسزایی به مدیریت میکرد.
درعینحال به نظر میرسد مدیران برای رسیدن به اهداف خود به اطلاعات بیشتری نیاز دارند. سیستمهای اطلاعات حسابداری بهتنهایی جهت تهیه اطلاعات غیرمالی و غیر معاملاتی کافی نبودند و چون برای مدیران در کنار درک اطلاعاتی که سیستمهای اطلاعاتی حسابداری برای آن ها تهیه میکرد، درک مسائل سازمانی هم مهم بود، سیستمهای اطلاعاتی مدیریت پدید آمدند. در میان حسابداران این اتفاقنظر وجود دارد که آینده از آن سیستمهای اطلاعاتی حسابداری خواهد بود؛ زیرا انتظار میرود این سیستمها نهتنها اطلاعات درونسازمانی را به نحو مطلوب در اختیار مدیران واحد تجاری قرار دهند؛ بلکه اطلاعات بیرونی سازمان را نیز با اطلاعات درونسازمانی در صورت لزوم، ترکیب کنند (عرب مازار یزدی و دیگران، ۱۳۸۶).
بنابراین سیستم اطلاعاتی حسابداری عبارت است از مؤلفه و عنصری از سازمان که از طریق پردازش رویدادهای مالی، اطلاعات هشداردهنده و اطلاعات مبنای تصمیمگیری را در اختیار استفاده کنندگان ازاینگونه اطلاعات قرار میدهد. تعریف جامعتری که از سیستمهای اطلاعاتی حسابداری ارائهشده چنین است:
سیستم اطلاعاتی حسابداری عهدهدار وظیفه تبدیل دادههای اطلاعاتی به گزارشهای سودمند مالی و ارائه آن ها به مدیریت درونسازمانی و مراجع بیرون از سازمان جهت تصمیمگیری است (فخاریان، ۱۳۷۴).
۲-۱۰-سه وظیفه مهم سیستم اطلاعاتی حسابداری در یک بنگاه تجاری
گردآوری و ذخیره دادههای مربوط به فعالیتها و رویدادها، بهطوریکه یک بنگاه تجاری بتواند آنچه را رخداده است بررسی کند.