مرخصی زایمان ومرخصی زمان شیردهی واسه مادران شاغل، موضوع مهمیه که هم به سلامت مادر و بچه رابطه داره و هم نهادهای بیمه گر و کارفرما رو درگیر موضوعات حقوقی و قانونی میکنه. مرخصی زایمان حالا از ۶ ماه به ۹ ماه زیاد شده اما بازم بعضی از کارفرمایان دولتی و خصوصی از اجرای درست اون سر باز میزنن. بیمه دوران زایمان در گروه سنوات خدمتی بوده و کارفرمایان موظفند نسبت به پذیرش مرخصی زایمان کارکنان دست به کار شن. گزارش امروز سرویس دانستنیای ما شما رو با جزییات این مرخصی که هرساله صدها هزار بانوی شاغل رو به خود مشغول میکنه آشنا کرده تا جواب گوی بعضی از ابهامات عادی باشه.
با ما همراه باشین.
فرق مرخصی زایمان و مرخصی استعلاجی چیه؟
مرخصی زایمان با مرخصی استعلاجی فرق داره.
مرخصی استعلاجی زمان و شرایط خاص خود رو داره و به صورت اضطراری در اختیار کارگر قرار می گیره. اما مرخصی زایمان، براساس اصلاحیه قانون تنظیم خونواده در سال ۱۳۹۲، از ۶ ماه به ۹ ماه زیاد شده و زنان بارداری که نوزاد خود رو با شیر مادر تغذیه میکنن، در اواخر دوره بارداری خود میتونن از مرخصی زایمان استفاده کنن.
به این موضوع دقت لازم رو به عمل بیارین که مرخصی زایمان بخشی از سابقه کار بانوان شاغل بوده و در سنوات خدمتی و سابقه بیمه تامین اجتماعی اونا منظور می شه و میتونن در مدت مرخصی، دفترچه تامین اجتماعی خود رو تمدید کرده و از خدماتش استفاده کنن. اما حق استفاده بیمه بیکاری در مدت مرخصی زایمان واسه کارگر محفوظ نیس.
به مرخصی زایمان، عیدی و جایزه هم تعلق میگیره پس اگه مرخصی زایمان رفتید و فهمیدین که پس از اون، این نیمسال، در محاسبه عیدی و جایزه آخر سال به وسیله کارفرما منظور نشده، مراتب رو به اداره کار استان محل سکونت اطلاع بدین.
در مدت مرخصی زایمان به مادران، کمک هزینه بارداری تعلق میگیره که به عنوان دستمزد مرخصی زایمان هم شناخته می شه و معمولا این مبلغ در شرکتای خصوصی به وسیله سازمان تامین اجتماعی پرداخت می شه.
اگه اتفاقا مادری در زمان بارداری، نیاز به مراجعه به دکتر و انجام فعالیتای پزشکی پیدا کرد، میتونه از مرخصی استعلاجی استفاده کنه و بنا به تشخیص دکتر معالج میتونه در خونه استراحت کنه.
توجه کنین که مرخصی استعلاجی، هیچ تاثیری بر حق مادران واسه دریافت مرخصی زایمان نداره و اضافه بر مدت زمان مرخصی زایمان بوده و منتهی به کاهش مدت زمان مرخصی زایمان نمیشه. اگه مرخصی استعلاجی شما بیشتر از ۱۵ روز باشه، تاییدیه دکتر معتمد سازمان تامین اجتماعی لازمه. اگه مرخصی استعلاجی شما بیشتر از ۶۰ روز باشه باید مدارک خود رو به تایید شورای پزشکی تامین اجتماعی برسونین. غرامت دستمزد ایام مریضی در شرکتای کارفرمایی خصوصی به وسیله سازمان تامین اجتماعی پرداخت می شه.
کمک هزینه بارداری در ایام مرخصی زایمان چقدره؟
نکته ای که مادران شاغل باید به اون توجه کنن، هزینه بارداریه که در ایام مرخصی زایمان محاسبه می شه.
مرخصی زایمان به کلیه مادران شاغل تعلق میگیره اما دریافت کمک هزینه بارداری در شرکتای خصوصی به وسیله تامین اجتماعی بوده و شرایط اون هر چند مشمول تغییرات مقطعیه اما اجمالا به توضیح زیره:
- در ۱۲ ماه گذشته، دست کم ۶۰ روز کاری حق بیمه پرداخت شده باشه.
- در مدت مرخصی زایمان، مشغول به کار نبوده و فیش حقوقی اون صفر باشه.
- در مدت زمان مرخصی زایمان، زایمان مربوط به بچه چهارم و به بعد نباشه.
تامین اجتماعی در سالهای گذشته، کمک هزینه بارداری مربوط به شش ماه رو پرداخت کرده که این مبلغ کمک هزینه بر پایه مبلغ دستمزدیه که مبنای حق بیمه پرداختی مادران شاغل بوده و طبق اون محاسبات انجام می شه.
مثلا اگه شما در شرکتی ماهانه ۳۰ میلیون ریال حقوق میگیره اما مبلغی که در لیست حق بیمه به وسیله شرکت شما اعلام می شه، ۱۳ میلیون ریال باشه، محاسبه پرداخت حق هزینه بارداری، مبلغ ۱۳ میلیون ریاله و نه دریافتی واقعی شما که ۳۰ میلیون ریال بوده.
این قضیه رو می تونین با ورود به سایت استعلام سابقه بیمه کارگران تامین اجتماعی ببینین.
شرکتا واسه پرداخت کمتر حق بیمه به تامین اجتماعی، معمولا این روش رو بدیش اینه در دستور کار خود دارن که با امید به اینکه با اصلاح قانون، عوض شه و شفافیت مالی و اطلاعاتی میان کارفرما-کارگر-دولت برقرار شه.
مدارک لازم واسه دریافت کمک هزینه بارداری
براساس قوانینی که تامین اجتماعی مصوب کرده، کمک هزینه بارداری مثل حق بیمه بیکاری، تقریبا برابر دو سوم آخرین دستمزد مادران شاغله. این دستمزد هم براساس حق بیمه پرداختی و حقوق اعلامی کارفرما به شعبه تامین اجتماعی که کد کارگاه داشته و براساس ردیف پیمان مشخص، نسبت به پرداخت بیمه پرسنل اقدام کرده محاسبه می شه.
معمولا واحد درآمد تامین اجتماعی، مبنای محاسبه خود رو میانگین حقوق ۳ ماه آخر در نظر گرفته و اون بخش از حقوق که حق بیمه از اون کسر میشه ملاک بررسی میشه.
نکته ای که باید در نظر بگیرین اون هستش که در صورتی‌که مادر باردار بنا به تشخیص دکتر، نیاز به استراحت یا درمان داشته باشه و برابر قانون، مشمول به کار گیری مرخصی استعلاجی باشه، تأمین اجتماعی مبلغی رو به عنوان غرامت دستمزد ایام مریضی به شخص بیمه‌شده پرداخت می کنه.
به خاطر دریافت کمک هزینه بارداری (غرامت دستمزد ایام مریضی) باید با مدارک زیر به همون شعبه ای مراجعه کنین که کارفرما شما لیست بیمه شما رو هر ماه رد کرده و حق بیمه شما رو پرداخت میکنه.
- اصل شناسنامه
- اصل کارت ملی
- اصل دفترچه تامین اجتماعی
- گواهی دکتر مهر دار
- یه قطعه عکس
- معرفی نامه از کارفرما
مرخصی زمان شیردهی زنان شاغل چقدر است؟
نکته بعدی که باید در نظر گرفته شه، مرخصی زمان شیردهی مادران شاغله. مادرانی که به کودک خود شیر میدن، ۱ ساعت مرخصی واسه بچه دارن. مادرانی که نوزادان اونا در مهدکودک یا محلی نزدیک به محل کار هستن و امکان رفت و اومد واسه اونا مقدوره، میتونن طبق نیاز، این مرخصی یه ساعته رو سه نوبت در روز استفاده کنن، البته درصورتی‌که کل مرخصی استفاده‌شده در هر روز بیشتر از یه ساعت نشه.
بقیه مادران میتونن با توافق کارفرما یه ساعت زودتر محل کار خود رو ترک کنن. این قانون مشمول مادرانیه که طبق تأیید دکتر یا مراکز بهداشتی، نوزاد شیرخوار خود رو با شیر مادر تغذیه میکنن. زنان باردار بیمه‌شده باید توجه کنن که در صورت استفاده نکردن از این مرخصی امکان جمع شدن یا دریافت هزینۀ اونو ندارن. پس بهتره از این فرصت واسه شیر دادن به نوزاد شیرخوار خود استفاده کنین.
قوانین برگشت به کار پس از مرخصی زایمان
- طبق قانون گسترش تغذیه با شیر مادر و پشتیبانی از مادران در دوران شیردهی، پذیرش برگشت به کار مادران شیرده الزامیه.
- دوران مرخصی زایمان مادران شاغل به مدت قرارداد کارگر با کارفرما اضافه می شه.
- قانون کارفرمایان رو نسبت به اخراج مادران شاغل در دوران بارداری و شیردهی منع کرده است.
- اگه شرکتی در دوران بارداری و شیردهی قرارداد شما رو ملغی اعلام کرد، به اداره کار استان شکایت نوشته شده کنین.
- حکم برگشت به کار مادران شیرده در صورت تخلف کارفرما، به وسیله هیات تشخیص وزارت کار انجام می شه.
- اگه پس از فرستان حکم برگشت به کار، کارفرما دوباره از استخدام شما دوری کرد، حق دریافت بیمه بیکاری دارین.
در آخر هم اشاره کنیم، محیط کار میتونه بر روند بارداری اثر بزاره. زنان بارداری که می خوان در دوران بارداری بازم به کار کردن خود ادامه، باید موارد بیشتری رو نسبت به قبل در محیط کار رعایت کنن. کار کردن در نزدیکی مواد سمی اثر زیادی بر روند بارداری داره و هم اینکه شرایط کاری و خطرات محیطی هم میتونه بارداری رو با مشکل مواجه کنه. واسه آشنایی با خطرات تهدیدکنندۀ سلامت بارداری در محیط کار از شما دعوت می کنیم به این نشانی مراجعه کنین.
اگه با سوالاتی درباره کمک هزینه بارداری در سال جدید و قوانین مرخصی استعلاجی و مرخصی زایمان روبرو شدید، مراتب رو از واحد مشاوره نزدیک ترین شعبه تامین اجتماعی استان محل سکونت استعلام کرده و در جریان جدید ترین قوانین و بخشنامه ها و روشای محاسبه حقوق زنان باردار و شیرده شاغل قرار بگیرین.